Waarom is verandering eigenlijk zo lastig?
Ken je dat gevoel? Je wilt graag iets aan jezelf veranderen: misschien wil je gezonder eten, meer sporten of eindelijk stoppen met roken. In het begin ben je vol goede moed, maar na een tijdje val je toch weer terug in oude patronen. Waarom lukt het veranderen toch zo moeilijk? En belangrijker nog: hoe maak je deze keer wél een blijvende verandering?
Waarom we vaak blijven steken in veranderingen
Allereerst is het belangrijk om te begrijpen waarom verandering ons zoveel moeite kost. We houden van vertrouwde situaties; deze geven ons een veilig gevoel. Onze gewoontes zijn als een vertrouwde deken waar we graag in kruipen. Daardoor kiezen we onbewust vaak voor gemak en comfort in plaats van moeite doen voor veranderingen.
Denk bijvoorbeeld eens terug aan de laatste keer dat je besloot minder tijd op social media te spenderen. Misschien lukte het even, maar na een stressvolle dag pakte je toch weer uit gewoonte je telefoon erbij. Waarom? Omdat we in stressvolle situaties graag comfort zoeken bij het vertrouwde. Dat verklaart direct waarom een omslag zo ingewikkeld kan zijn.

De rol van je onderbewuste bij verandering
Wist je dat je onderbewuste een grote rol speelt bij verandering? Ons onderbewustzijn bepaalt voor een groot deel ons gedrag. Hoe hard je bewust ook probeert iets anders te doen, je onderbewuste is oersterk en wil jou veilig houden. Verandering voelt vaak onveilig, omdat het onbekend terrein is. Daarom brengt jouw onderbewuste je keer op keer weer terug naar je oude gewoontes.
Stel je jouw brein eens voor als een pad in een dichtbegroeid bos. Jouw gewoontes hebben een duidelijk uitgesleten pad gecreëerd. Verschillende keren per dag loop je datzelfde pad moeiteloos af. Als je voor verandering kiest, moet je plotseling een heel nieuw pad aanleggen. Dat voelt in het begin dus behoorlijk onwennig en kost veel energie.
Hoe zorg je voor blijvende verandering?
Oké, nu weet je waarom verandering zo lastig is, maar hoe kun je deze tegenwerkende kracht van je hersenen toch overwinnen, samengevat? Hieronder vind je praktische tips om blijvende verandering te realiseren:
Bouw verandering in kleine stapjes op
De meest gemaakte fout bij verandering is dat we meteen drastische maatregelen nemen. Plotseling ga je van nooit sporten naar vier keer per week intensief trainen. Dat klinkt ambitieus en positief, maar meestal zorgt het ervoor dat je snel uitgeput raakt en afhaakt. Maak in plaats daarvan kleine, realistische stappen. Begin bijvoorbeeld met 10 minuten wandelen per dag en bouw dat langzaam uit. Zo krijgt jouw onderbewuste geleidelijk de tijd om te wennen aan de verandering, waardoor de kans op een succesvolle verandering vergroot.
Focus op één vernieuwing tegelijk
We zijn vaak enthousiast en willen dan veel veranderen in korte tijd. Helaas werkt deze aanpak bijna nooit. Jouw brein heeft gerichte aandacht nodig om een nieuw gedragspatroon aan te leren. Daarom loont het om bewust één verandering tegelijk aan te pakken. Wil jij gezonder eten én meer bewegen? Kies dan één doel en richt daarop tijdelijk al je aandacht. Zo voorkom je verwarring en frustratie, waardoor je nieuwe gewoontes beter beklijven.
Gebruik de kracht van herhaling voor effectieve verandering
Een succesvolle verandering lukt alleen wanneer je iets regelmatig herhaalt. Wanneer je steeds opnieuw dezelfde actie doet, slijt er vanzelf een nieuw pad in het ‘bos van je hersenen’. Hierdoor wordt de verandering langzaam maar zeker vanzelfsprekend. Wil je bijvoorbeeld elke ochtend mediteren? Zorg dan dat je elke dag op hetzelfde tijdstip, dezelfde plek en dezelfde omstandigheden creĂ«ert. Routine is namelijk de sleutel tot duurzame verandering.
Omgaan met tegenslagen bij verandering
Misschien herken je het wel: je hebt een tijdje goed aan een verandering gewerkt, maar ineens gaat het toch mis. Er ontstaat stress, ziekte of een drukke periode op het werk en ineens glijd je terug in je oude gedrag. Raak in zo’n geval niet ontmoedigd! Tegenslagen horen nu eenmaal bij het ontwikkelingsproces en zijn zelfs waardevolle lessen voor verdere groei.
Probeer, als je merkt dat je terugvalt in oud gedrag, rustig te bekijken wat er precies gebeurde. Vraag jezelf af: wat veroorzaakte de terugval? Hoe kan ik me hier volgende keer beter op voorbereiden? Op die manier maak je van tegenslagen waardevolle leermomenten en kun je gemotiveerd doorgaan met je persoonlijke ontwikkeling.
De cruciale rol van je omgeving bij verandering
Verandering komt makkelijker tot stand wanneer jouw omgeving jou steunt. Vertel daarom je plannen aan familie, vrienden en collega’s. Wanneer anderen op de hoogte zijn, helpen ze je vanzelf bij het vasthouden aan je voornemens. Bovendien wordt het dan lastiger om terug te vallen zonder opmerkingen of vragen van je omgeving.
Daarnaast helpt het om een buddy of coach in te schakelen die zich inzet voor jouw verandering. Spreek bijvoorbeeld af om wekelijks samen te sporten, of blijf via berichten contact houden met een vriend(in) die ook minder wil roken. Samenwerken en elkaar motiveren maakt jouw veranderingsproces makkelijker én aangenamer.
Maak verandering leuk en aantrekkelijk
Zodra iets leuk is, doen we het automatisch vaak en graag. Probeer daarom zoveel mogelijk elementen van plezier aan je verandering te verbinden. Wil je gezonder leven? Kies dan voedingsmiddelen die je echt lekker vindt, probeer sportieve activiteiten te vinden waar je blij van wordt en beloon jezelf regelmatig met kleine traktaties wanneer je een doel behaalt.
Je hoeft verandering niet te zien als een strenge straf, maar juist als een leuke uitdaging. Als jij enthousiast wordt van je nieuwe gewoonte, plak je er veel makkelijker aan vast!
Blijf flexibel in je veranderingsproces
Veel mensen leggen zichzelf strikte eisen op en zien ieder afwijken daarvan als falen. Dit is zonde, want hevige strengheid werkt juist averechts. Wees daarom flexibel in je stappen naar verandering. Zie iedere ervaring, positief of negatief, als leermoment en pas je bewust aan wanneer dat nodig is.
Wees dus mild voor jezelf in het veranderingsproces. Het doel hoeft niet perfect bereikt te worden. Elk klein stapje brengt jou dichter bij succesvolle verandering.
De kracht van geduld en doorzettingsvermogen bij verandering
We zijn gewend aan snelle resultaten. Helaas verloopt verandering meestal niet zo soepel als we zouden willen. Dat ligt er echter niet aan dat je het niet kunt. De reden daarvoor is dat ons brein en lichaam nu eenmaal tijd en ruimte nodig hebben om te wennen aan iets nieuws.
Sta jezelf daarom toe om geduldig te zijn met verandering. Verwacht niet dat je binnen enkele dagen al gigantische resultaten boekt, maar houd je voor ogen dat je over een langere periode ver vooruit bent gekomen.
Jouw leven positief veranderen begint vandaag!
Denk eens na: wat zou jouw leven drastisch verbeteren als jij het eens echt anders ging doen? Hoe geweldig voel je je als je eindelijk die verandering bereikt waar je jarenlang van droomde?
Onthoud dat verandering uiteindelijk begint en eindigt met jouw eigen keuzes en acties. Door kleine stapjes, geduldig vol te houden en vriendelijk naar jezelf te blijven, maak jij blijvende veranderingen werkelijkheid.
Ga vandaag nog aan de slag. Jij hebt de sleutel tot verandering in handen en het is aan jou om het pad te bewandelen!